Relacje

Liczymy się dla Polski

1 kwietnia 2020 r. w 16 gminach w Polsce, w tym w Puszczykowie w województwie wielkopolskim, rozpoczął się spis próbny do Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021. Spisem próbnym objęci są wszyscy mieszkańcy Puszczykowa, osoby mieszkające w gmina na stałe, czasowo, cudzoziemcy a nawet mieszkańcy, przebywający czasowo za granicą, ale tu mających swój adres zameldowania.

Jak można wziąć udział w spisie?
Osoby dorosłe biorą udział w spisie próbny samodzielnie udzielając odpowiedzi na pytania poprzez aplikację internetową dostępną pod adresem: https://spis.gov.pl. Osoby małoletnie (które nie ukończyły 18 roku życia) powinny być spisane przez rodziców lub opiekunów. Dane dotyczące osób nieobecnych przekazują osoby pełnoletnie wspólnie z nimi zamieszkałe. Główny Urząd Statystyczny, który przeprowadza spis próbny daje również możliwość udzielenia odpowiedzi za osoby zamieszkałe wspólnie przez jedną osobę dorosłą, która podaje informacje o mieszkaniu, jego mieszkańcach i określa wiążące mieszkańców relacje rodzinne.

Mieszkańcy gminy, którzy z powodu wieku, niepełnosprawności lub choroby nie będą mogli samodzielnie spisać się przez Internet, będą spisywani przez rachmistrzów telefonicznie. Rachmistrz spisowy zadzwoni do mieszkańców i przeprowadzi spis przez telefon (zada takie same pytania, jakie są w formularzu elektronicznym). Ta forma także gwarantuje bezpieczeństwo i poufność zebranych danych. Można również zadzwonić na infolinię pod numerem 22 279 99 99 (wew. 8) i wybrać opcję połączenia z rachmistrzem, który przeprowadzi spis telefonicznie.

Na jakie pytania trzeba będzie odpowiedzieć?
Formularz spisowy ma dwie części: osobową i mieszkaniową. W pierwszym pytaniu trzeba wskazać adres zamieszkania osoby, której dotyczy spis w dniu 31 marca 2020 r. o godzinie 24.00. To bardzo ważne, gdyż celem spisu jest zrobienie swoistej „fotografii” ludności Polski w konkretnym momencie. Nie podlegają zatem spisowi osoby, które wyprowadziły się lub zmarły przed tą datą oraz dzieci urodzone po 31 marca 2020 r. Formularz, w zależności od udzielanych odpowiedzi, prowadzi do kolejnych pytań. W kolejnych krokach pytania będą dotyczyły:

• danych demograficznych (m.in. wieku, płci, stanu cywilnego, kraju urodzenia),
• aktywności ekonomicznej (m.in. statusu na rynku pracy)
• wykształcenia,
• przynależności do grup etnicznych i narodowych,
• języka, którym posługujemy się w domu,
• wyznania religijnego,
• posiadania bądź nie orzeczenia o niepełnosprawności, problemów zdrowotnych ograniczających zdolność wykonywania codziennych czynności, grupy schorzeń powodujących te ograniczenia, niezdolności do pracy lub inwalidztwo.

Warto zaznaczyć, że dane z tego bloku pytań zbierane są tylko przy okazji spisów powszechnych, a więc raz na 10 lat. Jednocześnie są to informacje niezwykle istotne dla projektowania polityki socjalnej, w tym przede wszystkim programów wsparcia dla osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Dają one także odpowiedź na pytanie o faktyczną liczbę ludności gminy i jej strukturę demograficzną, umożliwiając monitorowanie między innymi procesów starzenia społeczeństwa.

Jak opisać warunki mieszkaniowe w spisie?
Kwestionariusz mieszkaniowy to część, w której opisujemy sytuację własnościową mieszkania lub domu, tytuł prawny do mieszkania, powierzchnię i układ mieszkania, a także wyposażenie techniczne. Zawiera zatem pytania:

• Czy mieszkanie jest własnością: osoby fizycznej, spółdzielni mieszkaniowej, gminy, Skarbu Państwa, zakładu pracy czy np. towarzystwa budownictwa społecznego.
• Czy mieszkanie zamieszkuje właściciel, członek spółdzielni, najemca, czy zamieszkiwane jest na podstawie innego tytułu prawnego?
• Jaka jest powierzchnia użytkowa mieszkania i czy posiada wydzieloną kuchnię z oświetleniem dziennym oraz ile znajduje się w nim pokoi?
• W jaki sposób jest ogrzewane i jakie paliwo stosuje się do jego ogrzania?
• Czy mieszkanie znajduje się w budynku jedno czy wielomieszkaniowym?
• Kiedy oddano do użytkowania budynek oraz czy woda do niego doprowadzona jest z sieci czy ze studni, a ścieki odprowadzane są do sieci czy do zbiornika bezodpływowego?
• Czy budynek posiada instalację gazową?

Czy potrzebne będą jakieś dokumenty?
Aplikacja spisowa nie przewiduje załączania żadnych dokumentów: ani aktu urodzenia czy ślubu, dowodu osobistego bądź zaświadczenia o zameldowaniu, aktu własności mieszkania czy domu, czy np. umowy najmu. Zawsze jednak, jeśli nie jesteśmy pewni odpowiedzi, możemy sprawdzić rzeczywisty stan w dokumentach, które mamy pod ręką.

Kto będzie miał dostęp do danych?
Zarówno dane przekazywane poprzez aplikację on-line, jak i za pośrednictwem rachmistrza – telefonicznie, natychmiast przesyłane są na serwery Głównego Urzędu Statystycznego. Dostęp do nich będą mieli wyłącznie pracownicy statystyki publicznej, którzy przed podjęciem pracy składają ślubowanie: „Przyrzekam, że będę wykonywać swoje prace na rzecz statystyki publicznej z całą rzetelnością, zgodnie z etyką zawodową statystyka, a poznane w czasie ich wykonywania dane jednostkowe zachowam w tajemnicy wobec osób trzecich”. Takie samo przyrzeczenie składają rachmistrze spisowi. Za udostępnienie tych danych grozi kara pozbawienia wolności do lat 3.

Urzędy gmin, podobnie jak wszyscy inni użytkownicy danych statystycznych (w tym organy administracji rządowej, samorządowej), otrzymają zagregowane informacje w postaci zestawień dla jednostek administracyjnych (gmin) lub określonych w inny sposób obszarów. Przy czym zostaną one przedstawione. W taki sposób i tylko pod takim warunkiem, że niemożliwe będzie dotarcie do danych osobowych. Mieszkańcy Puszczykowa otrzymają w pierwszych dniach kwietnia list Generalnego Komisarza Spisowego zapraszającego ich do udziału w II spisie próbnym do Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań.

Redaktor: Tomasz Sikorski
Opublikowano: 6 kwietnia 2020