Zapowiedzi

Andrzejki – tradycje i zwyczaje

Andrzejki, obchodzone w nocy z 29 na 30 listopada, kojarzą się z hucznymi balami i wspaniałym biesiadowaniem – i słusznie! Bowiem wigilia imienin Andrzeja to ostatnia okazja do „imprezowania” przed okresem adwentu poprzedzającym święta Bożego Narodzenia. Co ciekawe, staropolskim obyczajem był to dzień obchodzony głównie przez niezamężne panny, które wróżyły sobie przyszłego męża. Dla panów zaś na poszukiwanie drugiej połówki wyznaczono inny dzień – imienny Katarzyny czyli tzw. Katarzynki.

Święty Andrzej jest patronem podróżnych, żeglarzy, rzeźników, a przede wszystkim rybaków. Jest też orędownikiem małżeństw pragnących potomstwa. Dawniej w Andrzejki panny pościły cały dzień i poświęcały się modlitwie, co miało sprowadzić we śnie oblicze przyszłego męża. Młode kobiety wysypywały len czy konopie i zagrabiały je męskimi spodniami. , co miało sprowadzić do domu kandydata na małżonka.

Ścięta w Andrzejki gałązka wiśni lub czereśni była umieszczana w wazonie z wodą – jeżeli zakwitła w Wigilię, kobieta mogła liczyć na szybkie zamążpójście. Kiedyś płynną cynę i ołów, dziś zaś wosk lany przez oczko klucza do naczynia z wodą miał ukazać wróżbę na przyszłość: cień rzucany na ścianę przez zastygnięty wosk przed płomieniem świecy to zagadka dla wyobraźni – co przepowie? Długość związku można też przepowiedzieć w Andrzejki obierając jabłko – im dłuższa strużyna, tym dłuższa relacja.

Dziś andrzejkowe wróżby stanowią głównie zabawę dla dzieci, dorośli zaś wybierają się na tańce, ale dzień ten celebrowany jest również przysmakami takimi jak pączki, rogaliki czy faworki. Dla poszukujących andrzejkowych balów, wybornych kolacji, słodkości lub przepisów kulinarnych na ten wyjątkowy dzień mamy jedną radę: zapraszamy na stronę Szlaku Kulinarnego „Smaki Powiatu Poznańskiego”, który spełni każde kulinarne życzenie, ba – znajdą się nawet jabłka do andrzejkowych wróżb, które polecamy zjeść ze smakiem.

Źródło: Instytut Skrzynki

Redaktor: Tomasz Sikorski
Opublikowano: 29 listopada 2023