Sao Jose Dos Pinhais

São Josè dos Pinhais

Miasto Sao José dos Pinhais położone jest w stanie Parana w południowej części Brazylii. Tamtejszy krajobraz łączy w sobie urok płaskowyżu z krajobrazem pasma górskiego Serra do Mar. Sao José dos Pinhais, które stanowi główny punkt komunikacyjny stanu. Jedną z głównych mniejszości narodowych stanowią Polacy. Od stolicy stanu – Kurytyby dzieli je zaledwie 15 km, stąd też istnieją silne powiązania między nimi. W Sao José dos Pinhais działa Międzynarodowy Port Lotniczy im. Afonso Pena obsługujący podróżnych i mieszkańców Kurytyby. Główne gałęzie gospodarki to przemysł spożywczy, wydawniczo-graficzny, produkcja tworzyw sztucznych, wyrobów elektrycznych, przemysł telekomunikacyjny, kosmetyczny, tekstylny, mechaniczny. W Sao José dos Pinhais ulokowały swoje fabryki koncerny Renault, Audi i Volkswagen.

Umowa o partnerstwie i współpracy między Sao José dos Pinhais a Powiatem Poznańskim podpisana została 12 września 2003 roku w Poznaniu przez Jana Grabkowskiego, Starostę Poznańskiego oraz ówczesnego Prefekta Luiza Carlosa Setima. Podstawowymi kierunkami rozwoju współpracy są: kultura, gospodarka, opieka społeczna oraz edukacja. Strony pragną również wspierać naukę języka polskiego i portugalskiego w obu krajach oraz nawiązywać i utrwalać przyjazne kontakty między mieszkańcami obu regionów.

Powierzchnia miasta: ok. 900 km2
Liczba ludności: 280 tys.
Oficjalna strona internetowa rejonu: www.sjp.pr.gov.br

W ramach współpracy w dziedzinie kultury oraz pomocy instytucjom i organizacjom, prowadzącym taką działalność, przebywała w Polsce Brazylijka Semitha Cevallos. Była ona stypendystką Powiatu Poznańskiego i fundacji Akademii Muzycznej w Poznaniu (w 2005 roku ukończyła dwuletnie Mistrzowskie Studium Podyplomowe na Akademii Muzycznej w klasie fortepianu, w 2006 roku roczne studium podyplomowe w zakresie instrumentalistyki, kierunek kameralistyka; ponadto w 2006 roku ukończyła roczne studium podyplomowe na Wyższej Szkole Umiejętności Społecznych, kierunek menedżer kultury). W lipcu 2006 roku do Brazylii na dwumiesięczny staż pojechał student politologii Piotr Hauser, który w tym czasie doskonalił znajomość języka portugalskiego oraz capoeiry. Natomiast w 2007 roku na kolejny dwumiesięczny staż pojechała do Brazylii Zofia Dambek, doktorantka filologii polskiej.

Nawiązanie kontaktów gospodarczych między dwoma regionami oraz wymiana doświadczeń w zakresie produkcji, zarządzania i technologii stanowiły jedne z ważniejszych punktów wizyty w Brazylii w 2005 roku. Podczas delegacji Jan Grabkowski, Starosta Poznański, spotkał się także z nowym Prefektem – Leopoldo Meyerem oraz Auro Luisem Ferreira de Paula, Prezydentem Komitetu Polsko-Brazylijskiego.

Głównym tematem, poruszanym podczas wizyty delegacji brazylijskiej w Poznaniu we wrześniu 2005 roku, była ochrona zdrowia oraz opieka społeczna. Brazylijczycy, w celu zapoznania się ze stosowanymi w powiecie rozwiązaniami w tych dziedzinach, odwiedzili Dom Dziecka w Kórniku-Bninie oraz Szpital w Puszczykowie, który obchodził właśnie jubileusz 30-lecia swojego istnienia.

Ponadto od 19 lipca 2005 roku Powiat Poznański gościł młodzieżową grupę Polonii brazylijskiej z zespołów „Wawel” i „Wesoły Domek”, która przybyła z okolic partnerskiego miasta Sao José dos Pinhais, a na początku maja 2006 roku z Polonią w Brazylii spotkała się Semitha Cevallos, która przekazała list gratulacyjny Starosty Poznańskiego z okazji 2 maja – Święta Pamięci o Polonii i Polakach za Granicą.

Kwestie związane z edukacją oraz działaniem państwowych szkół wyższych omawiane były w trakcie pobytu gości z Sao José dos Pinhais w Starostwie Powiatowym w Poznaniu, we wrześniu 2006 roku.

Rok później partnerzy z Sao José dos Pinhais ponownie złożyli wizytę w Poznaniu. Przewodniczył jej Wiceprefekt, Antonio Benedito Fenelon. Głównymi tematami pobytu była edukacja osób niepełnosprawnych i gospodarka. Podczas trzydniowej wizyty goście z Brazylii odwiedzili Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych w Owińskach oraz odbywające się na terenie MTP targi Polagra.

W 2008 roku udało się zrealizować dwa projekty z zakresu kultury.
Pierwszym z nich była, skierowana do mieszkańców aglomeracji poznańskiej, impreza „Karnawał z sambą”. Poprowadził ją współpracujący z Wydziałem Kultury Prefektury Sao José dos Pinhais, mistrz samby brazylijskiej Kidd Souza. Po raz drugi Kidd przyleciał by uczyć technik samby na XV Międzynarodowych Warsztatach Tańca Współczesnego w Poznaniu, których Powiat Poznański był oficjalnym partnerem.

Po sukcesie “Karnawału z sambą” rok później Starostwo Powiatowe w Poznaniu postanowiło zorganizować “Karnawał w brazylijskich rytmach”. Były to warsztaty afrobrazylijskiego tańca axe, oznaczającego energię płynącą z natury, dla młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych przez Powiat Poznański. Młodych uczestników warsztatów, w świat brazylijskich rytmów etnicznych wprowadziła brazylijska instruktorka polskiego pochodzenia – Sandra Ruthes. Technik tych uczyła również podczas XVI Warsztatów Tańca Współczesnego organizowanych przez Polski Teatr Tańca w Poznaniu, między innymi dwóch stylów interpretacji samby oraz elementów tańca forro. Dzięki konkursowi zorganizowanemu przez Powiat Poznański na antenie Radia Merkury, jedna osoba mogła dołączyć do grona szczęśliwców i wziąć udział w warsztatach prowadzonych przez panią Ruthes.

Wytyczenie nowych kierunków współpracy oraz podsumowanie dotychczasowych działań, to główne tematy rozmów podczas oficjalnej delegacji Powiatu Poznańskiego w Brazylii, w dniach na przełomie lutego i marca 2009 roku. Przedstawiciele powiatu spotkali się z nowowybranym prefektem Sao José dos Pinhais, Ivanem Rodriguesem (Ivan Rodrigues, po wygranej w listopadowych wyborach, 1 stycznia 2009 objął urząd prefekta Sao José dos Pinhais). Delegacja złożyła wizytę również Prezydentowi Stanu Parana w Sejmie Stanowym, ponadto spotkała się również z brazylijską Polonią a także z Jego Ekscelencją Jackiem Junoszą Kisielewskim, Ambasadorem RP w Brasilii oraz z Dorotą Joanną Barys, Konsulem Generalnym RP w Kurytybie. Tematem tych spotkań była pomoc w zorganizowaniu ekspedycji naukowej pedagogów i studentów muzykologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, której celem będzie dokumentacja najcenniejszych elementów rodzimej kultury i ochrona polskich tradycji muzycznych w Brazylii a także próba stworzenia filologii portugalskiej na naszym uniwersytecie (byłaby to trzecia filologia portugalska wykładana w Polsce po Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Jagiellońskim).

Przy wsparciu Powiatu Poznańskiego w sierpniu 2009 roku młodzi etnomuzykolodzy z poznańskiego uniwersytetu mogli przeprowadzić badania w środowiskach polonijnych w brazylijskim stanie Parana, w tym również w partnerskim Sao José dos Pinhais. Grupę naukowców przyjął też Ivan Rodrigues, Prefekt Sao José dos Pinhais. Naukowcy, pod kierunkiem prof. Bożeny Muszkalskiej, odwiedzili potomków polskich emigrantów mieszkających w Kolonii Murici (największym skupisku Polonii w stanie Parana, założonym w XIX wieku), prowadzili rozmowy z kadrą naukową Uniwersytetu Stanu Parana, odwiedzili muzea i organizacje polonijne, gromadząc materiał w postaci zachowanych polskich pieśni ludowych, niektórych obyczajów, kolęd bożonarodzeniowych, przyśpiewek weselnych czy kołysanek.

W lutym 2010 roku w dwóch szkołach Powiatu Poznańskiego: w Zespole Szkół w Mosinie i w Liceum w Puszczykowie gościł Robson Pinheiro – jeden z dziesięciu mistrzów w swojej klasie (zdobył brązowy pas), wśród instruktorów tej sztuki walki na całym świecie.

Brazylijczyk na co dzień prowadzi zajęcia na uniwersytecie w Kurytybie, w szkołach podstawowych i gimnazjach w Sao José dos Pinahis, pracuje również z młodzieżą wychowującą się w brazylijskich slumsach. Jak mówi, dzięki capoeirze wielu z nich porzuciło przestępczą drogę. Celem mistrza jest rozpropagowanie tej sztuki walki oraz przybliżenia kultury brazylijskiej. Capoeira to sztuka walki wykorzystująca elementy taneczne, jest świetną formą ruchu, pomaga w osiągnięciu równowagi, uczy również technik samoobrony.

Kolejną, czwartą już propozycją dla mieszkańców i uczniów szkół prowadzonych przez Powiat Poznański było zaproszenie w 2011 roku do Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu, brazylijskiego instruktora halowej piłki nożnej z partnerskiego regionu Sao José dos Pinhais. Ricardo Karam, który od kilkunastu lat jest instruktorem futsalu, ma na koncie sporo sukcesów, m.in. drugie miejsce w stanowych mistrzostwach w Brazylii. Dwa lata uczył również zasad tej gry w Nowej Zelandii. Około 200 uczestników zajęć, poza ćwiczeniami, miało możliwość zapoznania się z brazylijską kulturą i obyczajami.
Rok później (2012) uczniowie Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Puszczykowie ćwiczyli zumbę z Thamy Baij Maia da Silva, brazylijskiej instruktor z Sao José dos Pinhais.

Thamy przekonała do tańca nawet największych sceptyków. Podczas zajęć, na przełomie lutego i marca, około 360 uczniów miało okazję nauczyć się m.in. układów do popularnej w zakończonym karnawale piosenki Michela Telo, gwiazdy brazylijskiej muzyki pop „Ai se eu te pego”, poznać style tańca takie jak salsa, reggaeton, merenge, sertanejo, samba. Poza zabawą i tańcem zumba to przede wszystkim układy ćwiczeń rozwijających wszystkie partie mięśni ciała. Część uczniów zrezygnowała nawet z przerw, by doskonalić nowo nabyte umiejętności taneczne.
Brazylijska instruktor miała okazję zapoznać się z polskim systemem nauki, zobaczyć najważniejsze zabytki kultury i poznać historię powiatu poznańskiego i Poznania. Najbardziej zachwycił ją zespół pałacowo-parkowy w Rogalinie.

W marcu 2012 roku do Brazylii udała się oficjalna delegacja Powiatu Poznańskiego, w skład której weszli Jan Grabkowski, Starosta Poznański, Piotr Burdajewicz, Przewodniczący Rady Powiatu  oraz Tomasz Skupio, Asystent Starosty Poznańskiego. Rozmowy prowadzone podczas licznych spotkań dotyczyły m. in. możliwości inwestycyjnych w Brazylii oraz w Polsce. Powiatowa delegacja uczestniczyła także w obchodach jubileuszu 15-lecia działalności Komitetu Współpracy Miast Partnerskich. Na ręce Elzy Marii Moro Zetola Delage, Prezydent Komitetu Współpracy Miast Partnerskich złożył podziękowania za dotychczasową współpracę.

Przedstawiciele powiatu spotkali się również z Markiem Makowskim, nowym konsulem RP w Kurytybie; Assisem Manoelem Pereira, Przewodniczącym Rady Sao José dos Pinhais i Christianem Bundtem, Dyrektorem Wydziału Kultury.
Delegacja odwiedziła Urząd Stanu Parana, gdzie spotkała się z Francisco Buhrerem, Deputowanym (Radnym) Stanowym, wraz z Prefektem Rodriguesem uczestniczyła w otwarciu odnowionego placu Getúlio Vargas a także obejrzala pokaz tańca w szkole prowadzonej przez Thamy Baij Maia da Silva, która kilka tygodni wcześniej prowadziła zajęcia zumby dla uczniów z Liceum w Puszczykowie.

Rok 2012 upływał w Polsce pod znakiem sportu. W maju do Polski przyjechał Jose Coelho, mieszkaniec Sao José dos Pinhais, który wziął udział w Mistrzostwach Świata w Parakajakarstwie w Poznaniu i zajął w swojej grupie wysoką, czwartą lokatę.

Kolejny ważnym wydarzeniem było „Euro 2012”. Na Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej do Poznania przyjechali wówczas przedstawiciele Sao José dos Pinhais. Panowie Henrique Ventura (ojciec i syn), zapaleni miłośnicy futbolu i polskich tradycji. Uczestniczyli w meczu Irlandia – Włochy na stadionie Miejskim w Poznaniu. Podpatrywali rozwiązania w zakresie komunikacji miejskiej i obsługi kibiców (m.in. w strefach kibica: oficjalnej na Placu Wolności i lokalnej w Rokietnicy).

Efektem pobytu był artykuł zamieszczony na łamach brazylijskiej prasy sportowej pod tytułem „Specjalnie z Euro 2012: Czego Polska może nauczyć Brazylię” („Especial EURO 2012: O que a Polônia tem a ensinar ao Brasil”).
http://www.leituraesportiva.com.br/?p=127

Jesienią 2012 roku odbyły się kolejne wybory samorządowe, w którym prefektem Sao José dos Pinhais wybrany został ponownie Luiz Carlos Setim, który piastował ten urząd w latach 1997-2004.

Na przełomie lutego i marca 2013 już po raz szósty powiat poznański przy współudziale zaprzyjaźnionej brazylijskiej prefektury Sao José dos Pinhais zorganizował wydarzenie z cyklu imprez brazylijskich adresowanych do mieszkańców powiatu poznańskiego, pn. „Wiosenna akademia ruchu”.  Imprezę skierowaną do uczniów Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Puszczykowie, prowadziła Evelyne Correia, brazylijska instruktor forro z partnerskiego Sao José dos Pinhais. Evelyne Correia ma duże doświadczenie w imprezach plenerowych, prowadzi tam szkołę tańca oraz współpracuje z Wydziałem Kultury w prefekturze. Przed przyjazdem do Polski, wraz ze swoją szkołą poprowadziła Karnawał Lalek, coroczną paradę taneczną za zakończenie karnawału, organizowaną przez Prefekturę Sao José dos Pinhais.

Podczas zajęć z Evelyne, uczniowie klas od 1 do 3 puszczykowskiego liceum poznawali historię tańca forro i regionu, z którego się wywodzi. Ćwiczyli kroki zarówno samodzielnie jak i w parach. Na zajęcia chętnie przyszli również uczniowie gimnazjum, które znajduje się na terenie zespołu szkół w Puszczykowie.

Z kolei wrześniu tego samego roku roku przypadła 10 rocznica współpracy powiatu poznańskiego z Sao José dos Pinhais. Z tej okazji do powiatu poznańskiego przyjechała delegacja z partnerskiej prefektury w Brazylii. Delegacji przewodniczył Luiz Carlos Setim, Prefekt Sao José dos Pinhais. Obecni byli również najbardziej zaangażowani w tę współpracę w minionym 10-leciu: Amarildo Rosa, Dyrektor Departamentu Kultury, Neide Setim, Dyrektor Departamentu Edukacji, Elza Maria Moro Zetola Delage, Prezydent Komitetu Współpracy Miast Partnerskich, Ivone Ventura, Wiceprezydent Komitetu Współpracy Miast Partnerskich oraz Roberto Machniewicz, Kierownik Oddziału Literatury, Sztuk Plastycznych i Prasy Kulturalnej w Departamencie Kultury, Brazylijczyk polskiego pochodzenia. Uroczystość z okazji 10-lecia współpracy odbyła się w sali sesyjnej, 12 września, w dniu, w którym dekadę temu umowa została podpisana. Podczas gali poza brazylijskimi gośćmi pojawiły się osoby, które w ciągu tych lat uczestniczyły we współpracy, m.in. radni i dyrektorzy szkół, w których prowadzone były zajęcia z brazylijskimi instruktorami. Spotkanie stanowiło świetną okazję do podsumowania minionej dekady i pokazania jak wiele projektów w zakresie kultury i edukacji udało się zrealizować z naszym partnerem. Jan Grabkowski, Starosta Poznański przedstawił efekty podjętych działań. W ciągu 10 lat współpracy, w szkołach prowadzonych przez  powiat poznański około 800 uczniów miało okazję zdobyć wiedzę dotyczącą kultury i historii oraz nowe umiejętności w zakresie tańca i sportu pod okiem brazylijskich instruktorów. Około 200 osób wzięło udział w zajęciach zorganizowanych w sali sesyjnej starostwa i podczas Międzynarodowych Warsztatów Tańca Współczesnego organizowanych przez Polski Teatr Tańca w Poznaniu, a  brazylijscy trenerzy zebrali doświadczenia w pracy w Europie oraz byli ambasadorami kultury i tradycji brazylijskich. Powstały prace naukowe w zakresie zachowania tradycji i polskiego dziedzictwa kulturowego w Brazylii. Po spotkaniu goście otrzymali specjalnie wydaną na tę okoliczność publikację pt. „10 lat współpracy powiatu poznańskiego z Sao José dos Pinhais”, która w kronikarski sposób podsumowuje wszystkie dotychczasowe działania.

Poza uroczystym spotkaniem, brazylijscy goście odwiedzili Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych w Owińskach, gdzie zwiedzili m.in. laboratorium tyfloakustyczne, muzeum tyflologiczne i park orientacji przestrzennej. Następnie goście uczestniczyli w  uroczystym rozpoczęciu nowego roku szkolnego w firmie Solaris w Bolechowie. Ale to nie były jedyne miejsca, którymi może się pochwalić powiat poznański w zakresie edukacji. Kolejnym z nich było Liceum Ogólnokształcące w Puszczykowie. Uczniowie zachwycili gości pokazem umiejętności nabytych podczas lekcji wychowania fizycznego od brazylijskich instruktorów, wywołując tym samym ogromne wzruszenie delegacji. Brazylijczycy obejrzeli również internat i nowo wybudowane boisko lekkoatletyczne.

Podczas pobytu delegacji z Sao José dos Pinhais był również czas na zaprezentowanie polskiej kultury. Goście poznali szlak drewnianych kościołów, w tym kościół pw. Św. Józefa w Kicinie. Zachwyciły ich również zbiory Muzeum Narodowym Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w Szreniawie.
Brazylijczycy wrócili bogatsi o nowe doświadczenia a także ustalenia dotyczące poszerzenia zakresu działań pomiędzy obydwoma samorządami w ciągu kolejnych lat współpracy.

Kontynuacją cyklu imprez prowadzonych od 2008 roku w szkołach prowadzonych przez powiat poznański była impreza sportowa pn. „Brazuca!”, skierowana do uczniów Zespołu Szkół w Puszczykowie oraz Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu.

Mailson Bastos Moro Rodrigues, trener piłkarski z Sao José dos Pinhais w maju 2014 roku przeprowadził cykl ćwiczeń mających na celu sprawdzenie umiejętności i poprawę kondycji uczniów oraz zapoznał ich z kilkoma technikami wykrzystywanymi podczas gry.

Zarówno Zespół Szkół w Puszczykowie jak i Zespół Szkół nr 1 w Swarzędzu za zaangażowanie swoich uczniów zostały nagrodzone przez trenera oryginalnymi brazylijskimi brazucami. W czasie sportowych warsztatów ujawniły się talenty, które być może w przyszłości będą reprezentować Polskę na kolejnym mundialu.

Również drużyna piłkarska pracowników Starostwa Powiatowego w Poznaniu, która we wtorkowe popołudnie przygotowywała się do kolejnych meczów odbyła trening z brazylijskim instruktorem. Z treningu piłki nożnej skorzystała również kilkunastoosobowa grupa uczniów z Węgier, przebywająca na wymianie w Zespole Szkół w Puszczykowie.

Brazylijski trener był zachwycony entuzjazmem, z jakim uczniowie podchodzili do prowadzonych przez niego zajęć. Jego pobyt był również okazją do zaprezentowania kultury i tradycji polskiej. Duże wrażenie zrobiły na brazylijskim gościu zbiory zgromadzone w kórnickim Zamku oraz techniki wypieku rogali świętomarcińskich w Rogalowym Muzeum Poznania.

„Brazuca” to nazwa oficjalnego modelu piłki zaprojektowanego na Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2014 w Brazylii, jej barwy oddają energię i brazylijską pasję do futbolu. Jest również potocznym określeniem oznaczającym “Brazylijczyka” lub “brazylijski sposób życia”.

W tym samym roku we wrześniu do powiatu poznańskiego przyjechała Mara Avosani, Dyrektor Wydziału Edukacji Specjalnej z prefektury partnerskiego miasta Sao José dos Pinhais w Brazylii. Celem wizyty była organizacja pracy oraz metody nauczania dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. Przez kilka dni mieszkała w internacie Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Owińskach, by móc jak najlepiej przypatrzyć się pracy jednego z najlepszych ośrodków dla dzieci niewidomych w Polsce.

Pobyt rozpoczęło spotkanie z Janem Grabkowskim, Starosta Poznańskim, który powitał gościa oraz z Tomaszem Łubińskim, Wicestarostą Poznańskim, który omówił funkcjonowanie placówek szkolno-wychowawczych na terenie powiatu, a także nakłady finansowe i zadania powiatu związanych z prowadzeniem tych ośrodków.

O szczegółach funkcjonowania Specjalnego Ośrodka dla Dzieci Niewidomych brazylijska dyrektor dowiedziała się podczas pierwszej rozmowy z Marią Tomaszewską, Dyrektor Ośrodka. Podczas oprowadzania po ośrodku Mara Avosani przyjrzała się jak wygląda funkcjonowanie placówki od strony organizacyjnej. W kolejnych dniach zapoznała się z działaniem poszczególnych pracowni, zwiedziła muzeum tyflologiczne, park orientacji przestrzennej, przyglądała się zajęciom w szkole prowadzonych dla każdej z grup wiekowych, zajęciom rehabilitacyjnym, funkcjonowaniu internatu. Zapoznała się z metodyką nauczania. Ze względu na całodobowy pobyt w Ośrodku, miała okazję przyjrzeć się funkcjonowaniu podopiecznych ośrodka od rana do późnego wieczora.

Uzupełnieniem wiadomości była wizyta w Zespole Szkół dla Dzieci Głuchych w Poznaniu, gdzie również została przedstawiona organizacja pracy szkoły oraz metody uczenia jej podopiecznych.

Zdaniem brazylijskiej dyrektor, problemy dzieci zarówno niewidomych jak i głuchych są podobne w obu krajach: w Polsce i Brazylii. Jedyna różnicą jest to, że w Polsce pojawiło się wiele nowych rozwiązań, metodyka nauczania się rozwija. I te właśnie rozwiązania warto podpatrzyć i zaproponować w ośrodkach specjalnych w Brazylii. Jak dodała, pobyt w Ośrodku w Owińskach oraz wizyty w szkole dla Dzieci Głuchych były dla niej bezcennym czasem, doświadczeniem niezwykle ważnym w pracy z brazylijskimi ośrodkami.

Pobyt Mary Avosani jest kolejnym z cyklu przedsięwzięć mających na celu wymianę doświadczeń z zakresu edukacji oraz wzajemne propagowanie kultury i tradycji obu narodów.

W marcu 2015 roku młodzież z klas gastronomicznych przez tydzień była szkolona przez panią Miriam Amoretti, restauratorkę i szefową kuchni z Sao José dos Pinhais w Brazylii. W czasie imprezy pn. „Brazylijskie smaki” w Zespole Szkół nr 1 w Swarzędzu typowe dania kuchni brazylijskiej kusiły zapachem, m.in. feijoada, grillowana polenta czy słodkie brigadeiros. Przygotowanie dania poprzedzała krótka historia i prezentacja związanej z nim kultury brazylijskiej. Niektóre potrawy były wyjątkowo pracochłonne, jednak wszystkie bezwzględnie zachwyciły. Duża w tym zasługa pani Amoretti, która uwielbia pracę z młodzieżą i świetnie się czuła pracując z naszymi uczniami. A uczniowie wyraźnie odwzajemnili tę sympatię. Ponadto na zakończenie każdych zajęć, wśród uczniów losowane są dwie nagrody przygotowane specjalnie przez panią Amoretti – brazylijski czepek i fartuch dla przyszłych kucharzy.
Na zajęciach pojawił się na nich również pan Tomasz Łubiński, Wicestarosta Poznański, który osobiście smażył banany w cieście do feijoady oraz pani Barbara Antoniewicz, Radna Powiatu Poznańskiego, Przewodnicząca Komisji Oświaty i Wychowania.

Kuchnie regionalne i kuchnie świata są częścią programu szkolnego realizowanego przez klasy technikum gastronomicznego ZS nr 1 w Swarzędzu.

W tym samym miesiącu delegacja z Powiatu Poznańskiego udała się do Brazylii na zaproszenie Luiza Carlosa Setima, Prefekta Sao José dos Pinhais.
W delegacji, której przewodniczył Tomasz Łubiński, Wicestarosta Poznański, uczestniczyli także: Zygmunt Jeżewski, Członek Zarządu Powiatu w Poznaniu, Magdalena Buczkowska, Sekretarz Powiatu Poznańskiego oraz Tomasz Morawski, Kierownik Referatu Współpracy Zagranicznej i Promocji Przedsiębiorczości w Gabinecie Starosty.

Głównym celem pobytu delegacji były obchody 325-lecia Sao José dos Pinhais.  Z tej okazji Tomasz Łubiński, Wicestarosta Poznański, przekazał na ręce Prefekta pamiątkowy prezent – grafikę z wizerunkiem Sanktuarium Maryjnego w Tulcach. Ofiarowanie obrazu miało miejsce podczas  spotkania polskiej delegacji z zarządem oraz dyrektorami w Prefekturze Sao José dos Pinhais.

Ważnym punktem w programie rocznicowych wydarzeń było otwarcie, w Domu Kultury Polskiej im. Ojca Karola Dworaczka w Colonii Murici, wystawy poświęconej polskim emigrantom w Brazylii. W zamiarze organizatorów wystawa ta będzie stałą ekspozycją ośrodka oraz atrakcją turystyczną Sao José dos Pinhais. W uroczystości otwarcia wziął udział m.in. Marek Makowski, Konsul Generalny RP w Kurytybie. Wydarzenie to zbiegło się z 125 rocznicą powstania tej polskiej miejscowości na terenie Brazylii.

Kulminacją obchodów 325-lecia Sao José dos Pinhais był uroczysty koncert muzyki brazylijskiej wykonany przez Miejską Orkiestrę Symfoniczną w Teatrze Sesi.

Pobyt w Brazylii był także okazją do spotkania z polskimi dyplomatami pracującymi w Konsulacie Generalnym RP w Kurytybie m.in. z Markiem Makowskim, Konsulem Generalnym oraz z potomkami Polaków, którzy dotarli do Brazylii w XIX i na początku XX wieku. Jedna z wizyt u potomków polskich emigrantów odbyła się na terenie „Rancho Caminha das Aquas” gospodarstwa agroturystycznego pana Leśniaka, które mieści się w zamieszkałej przez Polonię miejscowości Gemela. Rodzina pana Leśniaka od pokoleń zajmuje się hodowlą bydła, uprawą warzyw i wyrobem wina. Dziś poza rolnictwem gospodarstwo prowadzi także działalność turystyczno – edukacyjną. Codzienne grupy młodzieży szkolnej przybywają tam aby poznawać zwierzęta, metody uprawy roślin oraz przysmaki polskiej kuchni w tym pierogi. Inne spotkania z Polonią miały miejsce podczas „Polskich Dożynek” w Colonii Murici. Zainaugurowała je, prowadzona częściowa po polsku, msza święta w lokalnym kościele parafialnym. Dożynkowy orszak rozpoczęła parada osób ubranych w polskie stroje ludowe.

We wrześniu 2015 roku z oficjalną wizytą przyjechał do powiatu poznańskiego Luiz Carlos Setim prefekt São José dos Pinhais z małżonką oraz członkami Komitetu Współpracy Miast Partnerskich. Wizyta miała charakter gospodarczy i kulturalny. Goście najpierw wzięli udział w kilku spotkaniach z przedsiębiorcami podczas imprezy Polagra Food na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich. Mieli okazję przyjżeć się również procesowi przetwarzania mięsa w Zakładach Sokołów S.A. w Robakowie. Wiele polskich firm jest bowiem zainteresowanych współpracą gospodarczą z Brazylią jednym z największych producentów mięsa wołowego na świecie. Delegacja odwiedziła także Zespół Szkół nr 1 w Swarzędzu a także skarbów polskiej kultury pałac w Rogalinie z odrestaurowanymi wnętrzami oraz Sanktuarium Maryjne w Tulcach.

W styczniu 2016 roku do powiatu poznańskiego przyjechał Brazylijczyk Robson Duende Pinheiro, zdobywca czarnego sznura (najwyższy stopień w capoeirze). To już druga wizyta Robsona Duende Pinheiro w powiecie poznańskim. Poprzednio, w 2010 roku prowadził zajęcia dla uczniów Zespołu Szkół w Mosinie i w Liceum w Puszczykowie. W tym roku ćwiczył capoeirę z uczniami Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu. Capoeira łączy elementy walki, tańca i śpiewu. Jest świetną formą ruchu, pomaga w osiągnięciu równowagi, uczy również samoobrony. Ćwiczy koordynację i skupienie, rozwija mięśnie i opanowanie. Robson Duende na co dzień pracuje z dziećmi i młodzieżą szkolną w São José dos Pinahis oraz w Europie a także z młodymi ludźmi wychowującymi się w fawelach. Dzięki capoeirze wielu z nich porzuciło przestępczą drogę. Według Duende szacunek do drugiego człowieka to część filozofii, którą wpaja się ludziom trenującym capoeirę. Pobyt w powiecie poznańskim i Poznaniu był również świetną okazją do zapoznania się z polską historią i tradycją. Duende zwiedził wiele obiektów kulturalnych w regionie. Najbardziej spodobał mu się Pałac w Rogalinie, Makieta Dawnego Poznania i Rogalowe Muzeum Poznania, gdzie pomagał w przygotowaniu rogali świętomarcińskich.

W kwietniu 2016 na zaproszenie Komitetu Współpracy Miast Partnerskich do São José dos Pinhais poleciała pani Danuta Borejszo, nauczycielka klas gastronomicznych w Zespole Szkół w Bolechowie, filia w Murowanej Goślinie. Pani Danuta poprowadziła tygodniowe warsztaty kuchni polskiej w Kolonii Murici, miejscu, gdzie osiedliło się wielu polskich emigrantów. Kuchnia polska cieszy się dużym powodzeniem w Brazylii, nie tylko wśród mieszkającej tam Polonii. Zajęcia odbywały się w dwóch grupach, porannej i popołudniowej, liczących po około 15 osób. Podczas kursu przygotowano między innymi: pierogi z mięsem, owocami, kapustą i grzybami, bigos, rosół i barszcz czerwony, kulebiak, zrazy wołowe z buraczkami i kluskami śląskimi, pierekaczewnik, placki ziemniaczane, babkę ziemniaczaną z sosem grzybowym, a także kaczkę po polsku. Uczestnikom szczególnie smakowały polskie desery, czyli makowiec, szarlotka z lodami i rogaliki. Zwieńczeniem kursu było przyjęcie pod hasłem „A noite de pierogi” („Noc pierogów”) promujące zarówno polską kuchnię jak i lokalną przedsiębiorczość w okolicach Kurytyby i São José dos Pinhais. Na potrzeby kolacji uczestnicy wykonali m.in. ponad 5000 szt. pierogów. Podczas bankietu, uczestnicy warsztatów otrzymali certyfikaty potwierdzające ukończenie kursu Kuchni Polskiej. Warsztaty prowadzone przez panią Danutę wpisały się w cykl wydarzeń organizowanych i współorganizowanych przez powiat poznański od 2008 roku, propagujących kulturę polską i brazylijską.

Wernisaż prac brazylijskiego fotografa João Urbana odbył się 21 października wieczorem w Sali Sesyjnej Starostwa Powiatowego w Poznaniu. Wśród gości obecni byli Witold Horowski, Konsul Ukrainy w Poznaniu, przedstawiciele samorządów i środowisk akademickich oraz przyjaciele i sympatycy Brazylii oraz Ukrainy. Osobne podziękowania na ręce starosty poznańskiego w imieniu ambasadora Ukrainy w Rzeczpospolitej Polskiej za zorganizowanie wystawy złożył Witold Horowski, konsul honorowy Ukrainy w Poznaniu. Na zakończenie kilka osobistych słów skierowanych do gości wernisażu przekazał telefonicznie z Brazylii sam autor prac – João Urban.

Wystawa „Zbliżenia” została zainaugurowana równolegle w trzech państwach: w Brazylii (São José dos Pinhais), Polsce (Poznań) i na Ukrainie (Lwów). Wybór Starostwa Powiatowego w Poznaniu na miejsce ekspozycji prac związany jest z jego ważną i owocną współpracą z Brazylią, a w szczególności z partnerskim samorządem São José dos Pinhais. Motywem przewodnim prac João Urbana brazylijskiego fotografika dokumentalisty polsko-ukraińskiego pochodzenia są losy potomków polskich i ukraińskich.

Intencją twórcy zdjęć, brazylijskiego fotografa João Urbana było ukazanie podobieństw i braterstwa łączącego imigrantów polskich i ukraińskich. Bohaterowie zdjęć pielęgnują tradycje, które przywieźli ze sobą z kraju. Odległość, która dzieli ich od prawdziwej ojczyzny pozwoliła im zachować zwyczaje niemal w stanie czystym. Piękno i prostota tych zdjęć oddaje ten kawałek świata, który uchował się przed zniszczeniem.

Wystawę można było obejrzeć od 24 października do 22 listopada 2016 r. w Starostwie Powiatowym w Poznaniu, w godzinach pracy urzędu.

W styczniu 2018 r. specjalnie do uczniów Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu przyleciał trener tańca – Diego Bucco, rodowity Brazylijczyk, szef znanej na południu swojego kraju grupy tanecznej Angels Crew. Była to doskonała okazja, aby młodzież mogła na pierwszym ważnym dla siebie balu – studniówce – „zabłysnąć” przed swoimi partnerami oraz nauczycielami i pochwalić się nowo nabytymi umiejętnościami tanecznymi.

Samba de Gafiera, Sertanejo, Passinho, to tylko kilka z popularnych brazylijskich technik, które mieli okazję poznać uczniowie podczas warsztatów odbywających się na tydzień przed szkolnym balem. Wszystko po to, aby młodzi mieszkańcy powiatu poznańskiego mogli poczuć się jak prawdziwi mistrzowie parkietu.

W 2018 roku zrealizowana została kolejna odsłona warsztatów kulinarnych w São José dos Pinhais mających na celu przekazanie polskich doświadczeń gastronomicznych tamtejszym mieszkańcom w efekcie prowadzącym do powstania polskich restauracji w regionie oraz promowania kultury polskiej na świecie. Warsztaty prowadzone były przez nauczycieli: Danutę Borejszo-Wysocką i panią Agnieszkę Ludwiszewską z Zespołu Szkół im. Gen. Dezyderego Chłapowskiego w Bolechowie.

Dokładnie 12 września 2018 roku minęło 15 lat współpracy powiatu poznańskiego z brazylijskim São José dos Pinhais. Z tej okazji w poniedziałkowy poranek, 10 września, w sali sesyjnej Starostwa Powiatowego w Poznaniu, odbyło się uroczyste spotkanie władz powiatu z przedstawicielami partnerskiej prefektury. W trakcie kilkudniowego pobytu, delegacja z partnerskiego São José dos Pinhais odwiedziła kilka miejsc związanych z historią powstania państwa polskiego. Zobaczyła Gniezno, Zamek w Kórniku, spotkała się m.in. z młodzieżą z Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu oraz wzięła udział w warsztatach lepienia pierogów w Zespole Szkół w Murowanej Goślinie. Głównym punktem wizyty była wystawa twórczości najpopularniejszego brazylijskiego poety i pisarza polskiego pochodzenia Paulo Leminskiego, w której otwarciu uczestniczyła również córka zmarłego poety. Ekspozycję można było oglądać w holu Collegium Novum UAM, przy al. Niepodległości 4, w Poznaniu od 13 września do 27 października. Organizacja wydarzenia była możliwa dzięki współpracy z Zakładem Portugalistyki UAM.

W 2019 roku Janete Marcelino, szefowa kuchni jednego z najbardziej ekskluzywnych hoteli w Kurytybie, szkoliła uczniów klas gastronomicznych w ramach projektu „Brazylia od kuchni”. Tegoroczne przedsięwzięcie to kontynuacja cyklu imprez prowadzonych od 2008 roku w szkołach powiatu poznańskiego dzięki współpracy z partnerskim samorządem São José dos Pinhais w Brazylii.

Przygotowanie każdego dania poprzedziła krótka prezentacja jego historii. Niektóre potrawy były wyjątkowo pracochłonne, jednak wszystkie bezwzględnie zachwyciły zarówno uczniów, jak i nauczycieli czuwających nad przebiegiem lekcji gotowania. Duża w tym zasługa pani Marcelino, która uwielbia młodzież i świetnie się czuła pracując z naszymi uczniami.

W sierpniu blisko 200 osób wzięło już udział w kursie gastronomicznym w ramach trwającego w partnerskim São José dos Pinhais Tygodnia Kuchni Polskiej w Brazylii. W tajniki przygotowywania polskich potraw wprowadzały Agnieszka Wójcik i Dorota Witecka, nauczycielki przedmiotów gastronomicznych z prowadzonego przez powiat poznański Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu. Kurs polskiej gastronomii odbywa się w Brazylii po raz trzeci dzięki wieloletniej współpracy powiatu poznańskiego z São José dos Pinhais. Warsztaty zostały zorganizowane przez rządową szkołę zawodową SENAC, która specjalizuje się w kursach dla studentów i instruktorów. Zainteresowanie polską tradycją i kulturą w Brazylii jest bardzo duże. Na sile przybiera głównie zaciekawienie gastronomią. Coraz częściej pojawiają się kolejne restauracje i kawiarnie z polskim menu. Przygotowanie potraw poprzedzają wykłady na temat kultury polskiej. Adepci uczą się przyrządzania sałatek, zup, dań mięsnych, pierogów, ciast i deserów. Oprawa zakończenia sobotniego kursu była bardzo uroczysta, odegrano polski hymn, były przemówienia, tańce ludowe, degustacja przygotowanych wcześniej potraw polskich. W wydarzeniu wzięli udział dyplomaci, przedstawiciele władz stanowych oraz polskich społeczności w regionie.

W 2020 r. zrealizowano projekt „Kulinarna brazyliada”, czyli cykl zajęć kulinarnych skierowanych do uczniów klas gastronomicznych i hotelarskich szkół prowadzonych przez powiat poznański. Warsztaty w  Zespole Szkół nr 1 w Swarzędzu prowadziła Flávia Gazola, mistrzyni kuchni brazylijskiej, instruktor z kilkunastoletnim stażem. Flávia Gazola pracuje w szkole gastronomii Senac w Kurytybie oraz Sao José dos Pinhais i specjalizuje się tradycyjnej, domowej kuchni brazylijskiej oraz w technikach kuchni molekularnej. Przedsięwzięcie stanowi kontynuację cyklu imprez organizowanych od 2008 roku w szkołach prowadzonych przez powiat poznański dzięki współpracy z partnerskim samorządem São José dos Pinhais w Brazylii. Na bieżąco monitorowano sytuację związanej z Covid-19 w regionie partnerskim oraz możliwości udzielenia sobie wzajemnej pomocy w tym zakresie.

W latach 2021 i 2022 ze względu na sytuację pandemiczną i polityczną w Brazylii kontakty utrzymywane były wyłącznie w formie listownej i telefonicznej.

W 2021 r. ze względu na sytuację pandemiczną utrzymywano jedynie kontakt on-line i listowny. Na bieżąco wysyłana była korespondencja dotycząca istotnych z punktu widzenia współpracy, działań podejmowanych przez oba samorządy, takich jak obchody 150-lecia emigracji polskiej do regionu.

Zorganizowana została również przez stronę brazylijską konferencja on-line poświęcona projektom realizowanym z partnerami zagranicznymi, w której w roli ekspertów udział wzięły reprezentantki Komitetu Współpracy Miast Partnerskich (prowadzącego wymianę zagraniczną ze wskazania urzędu). Wymienione przykłady wspólnych projektów dotyczyły przede wszystkim współpracy z powiatem poznańskim.

W grudniu 2021 r. dr Semitha Cevallos, mieszkanka São José dos Pinhais, była stypendystka powiatu, wzięła udział w międzynarodowej konferencji on-line zorganizowanej przez Wydział Etnomuzykologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu pod nazwą: “Polska i Brazylia. Zaskakujące drogi muzyki współczesnej”.

Ponadto na bieżąco monitorowano sytuację związaną z Covid-19 w regionie partnerskim oraz możliwości udzielenia sobie wzajemnej pomocy w tym zakresie.

Rok 2023 rozpoczął się dla uczniów Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu ze zdwojoną energią. A to za sprawą instruktora z Brazylii, który od 13 do 17 lutego prowadził w swarzędzkiej Jedynce warsztaty tańca brazylijskiego. Luiz Marcelo da Silva to nauczyciel z 20-letnim doświadczeniem w zakresie kultury fizycznej, gimnastyki i tańca. Swoją pasję łączy z pracą w prefekturze São José dos Pinhais, w której jest szefem działu rekreacji i sportu. Uczniowie przez tydzień uczyli się choreografii do piosenki popularnej i uznanej brazylijskiej piosenkarki Ivete Sangalo „Tempo de alegria” („Czas radości”). Luiz Marcelo da Silva jest entuzjastą gimnastyki i tańca oraz pracy z młodzieżą. W finałowej części warsztatów wzięło ponad 500 uczniów.

W marcu 2023 r. na zaproszenie Niny Singer, Prefekt São José dos Pinhais do Brazylii udała się delegacja z Powiatu Poznańskiego na czele z Magdaleną Buczkowską, Sekretarz Powiatu. Głównym punktem spotkania były obchody 25-lecia Komitetu Współpracy Miast Partnerskich im. Leopoldo Schernera oraz święto miasta. Delegacja spotkała się również m.in. z Martą Olkowską, Konsul Generalną RP w Kurytybie, Thiago Buhrerem, Deputowanym Stanu Parana oraz przedstawicielami Polonii w Kolonii Murici.

W styczniu 2024 r. na zaproszenie powiatu poznańskiego po raz trzeci przyleciał Diego Bucco, brazylijski instruktor tańca z partnerskiego miasta São José dos Pinhais. Diego wziął udział w pokazie tanecznym podczas wielkiej gali 25-lecia powiatu a także poprowadził warsztaty tańca dla uczniów Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu. Ponad stu uczniów wzięło udział w jego tanecznych lekcjach wychowania fizycznego. Diego uczył technik samby, sertanejo oraz tradycyjnego brazylijskiego tańca quadrilia tańczonego w noc przesilenia letniego. Wizyta wpisała się również w obchody 20-lecia współpracy powiatu poznańskiego z brazylijski partnerem.

W lipcu do São José dos Pinhais poleciały dwie nauczycielki przedmiotów gastronomicznych z Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu. Izabela Starosta-Byczyńska i Katarzyna Rezler przez dwa tygodnie prezentowały kursantom tajniki polskiej kuchni regionalnej. Podczas specjalnie przygotowanych zajęć zarówno w wyższej szkole zawodowej jak i restauracjach oraz instytucjach prowadzonych przez prefekturę zaprezentowały najpopularniejsze potrawy goszczące na polskich stołach codziennych i świątecznych.

Redaktor: Administrator strony
Opublikowano: 28 stycznia 2014