Menu główne
Środki finansowe z budżetu państwa
W mediach o nas
Samorządy mają zupełnie inne zadania (13.10.2022)
O zapowiedzianej przez rząd regulacji cen energii dla samorządów oraz sprzedaży przez gminy i miasta węgla, rozmawiamy z Janem Grabkowskim, starostą poznańskim, reprezentującym stronę samorządową w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Ile za prąd będą płaciły samorządy i przedsiębiorcy? Co ustalono podczas nadzwyczajnego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego?
Zaproponowano cenę maksymalną 785 zł netto za megawatogodzinę. Chcemy, aby dla samorządów była to cena brutto, ponieważ w odróżnieniu od przedsiębiorców, nie mamy możliwości odliczania podatku VAT. Ceną preferencyjną będą objęte gminy, powiaty i województwa, czyli wszystkie te jednostki samorządowe, które służą mieszkańcom. Dodatkowo chcemy, aby podpisane w tym roku umowy ze znacznie wyższymi cenami były renegocjowane. Tym samym stawka maksymalna będzie obowiązywała od początku tego roku.
Co na to premier Mateusz Morawiecki?
Na nasze postulaty premier wielokrotnie opowiadał, że musi je skonsultować z ministrem finansów. Strona rządowa proponowała, aby ceny urzędowe obejmowały tylko 80 proc. zużycia energii, porównując stawki od grudnia 2021 do grudnia 2022 roku. Na to także nie możemy się zgodzić. Przecież to był okres, kiedy panowała pandemia, szkoły czy szpitale oraz wiele innych instytucji nie pracowały tak jak zwykle. Dlatego te dane nie będą do końca rzetelne. Stąd nie wolno się na nich opierać. Naszym zdaniem dzisiaj ceną regulowaną powinno być objęte 100 proc. zużycia.
A co z zakupem i sprzedażą węgla przez samorządy?
Dotyczy to jedynie miast i gmin, które miałaby dodatkowo takie zadania realizować, choć na dziś nie mają ani prawnych, ani finansowych możliwości. Rząd powołuje się na artykuł 18 prawa energetycznego, gdzie gmina jest odpowiedzialna między innymi za zelektryfikowanie jej terenów i traktuje ten zapis rozszerzająco o handel węglem. Jeden z kolegów samorządowców żartobliwe skomentował taką propozycję, że skoro mamy handlować paliwami stałymi, dajcie nam parę stacji Orlenu, to jeszcze będziemy paliwami płynnymi handlować. I na tym zarobimy, a nasze autobusy będą jeździły taniej.
Węgiel będzie sprzedawany przez wszystkie gminy?
Samorządy co do zasady nie mogą prowadzić bezpośredniej działalności gospodarczej, aby nie wytwarzać nieuczciwej konkurencji. Walczymy o to, żeby mogły podpisywać umowy z dużymi dystrybutorami węgla. Gminy nie posiadają żadnego zaplecza i sprzętu do prowadzenia tego typu sprzedaży. Ta ustawa ma wszystko zmienić i stanowić abolicję dla tych, którzy już zaczęli sprzedaż surowca. W mojej opinii nie do końca działali oni zgodnie z prawem, a tym samym poza ustawą o zamówieniach publicznych. Chcemy także rezygnacji z interwencji w mechanizmy wolnorynkowe, które ograniczają prawa podmiotów gospodarczych i osób prowadzących działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży węgla oraz zagwarantowania im ceny węgla, o której mowa w projekcie.
Ceny zakupu węgla dla samorządów są także cenami brutto, więc państwo z jednej strony daje, a z drugiej chce zarobić na podatkach. Zwróciłem uwagę premierowi, że Skarb Państwa musi dać gwarancje finansowe, bo gminy nie są przygotowane budżetowo na zapłatę za węgiel. Chcemy także gwarancji, aby odległość miejsca odbioru węgla w gminie od jednego z 40 centrów dystrybucji nie przekroczyła 100 km. Wówczas koszty przewozu nie będę tak wysokie. Za jakość surowca ma odpowiadać dystrybutor, czyli podmiot, który przywiózł węgiel do Polski.
Czy któraś z gmin w powiecie poznańskim już deklarowała, że będzie sprzedawać węgiel?
Nie mam takiego sygnału. Do tej pory nie też było takiej potrzeby. Dwa miesiące temu, pojawiła się propozycja dystrybucji węgla przez gminy, zaopiniowaliśmy ją negatywnie. Samorządy mają zupełnie inne zadania niż sprzedaż węgla. To jest rola przedsiębiorców działających w tej branży i Polskiej Grupy Górniczej. Państwowe spółki mogły sprzedawać węgiel po określonych cenach, więc można to było inaczej załatwić. Jako strona samorządowa wpisujemy się w tej chwili w to, co zaproponuje rząd, ale co mocno podkreślam z naszymi warunkami. Dają one bezpieczeństwo samorządom i co najważniejsze mieszkańcom. Miejmy nadzieję, że wszystkie nasze postulaty zostaną przyjęte.
Rozmowę opublikowaną przez Głos Wielkopolski można przeczytać także TUTAJ.
Głos Wielkopolski
