Zapowiedzi Wydarzenia Relacje

Śladami historii…

Na 2 i 3 maja zaplanowano VII Forteczny Weekend. W ramach tej imprezy odbędzie się czternasta edycja Lubońskiego Rajdu Rowerowo-Pieszego Śladami Historii przygotowanego przez Towarzystwo Miłośników Miasta Lubonia przy współpracy z innymi organizacjami społecznymi oraz instytucjami. Impreza po raz kolejny odbywa się w ramach akcji Poznań za pół ceny koordynowanej przez Poznańską Lokalną Organizację Turystyczną.

W tym roku obchodzimy 70. rocznicę zakończenia II wojny światowej i temu też wydarzeniu będzie dedykowane przedsięwzięcie. Jego głównymi atrakcjami będzie specjalnie udostępniony schron przeciwlotniczy w Parku Marcinkowskiego oraz XIX-wieczny blokhauz Fortu Colomb. Poznańska twierdza poligonalna była jednym z najpotężniejszych zespołów budowli militarnych w Europie. Umocnienia wzniesiono w latach 1828-1869 według założeń szkoły nowopruskiej stanowiącej odmianę systemu poligonalnego.

Wyróżniały się one zarówno walorami architektonicznymi, jak i obronnymi, a zastosowane tutaj nowatorskie rozwiązania stały się wzorcem dla budowanych później twierdz. Do dziś jednak dobrze zachowały się tylko nieliczne obiekty, takie jak blokhauz drogi krytej przeciwskarpy Bastionu IV (Colomb) usytuowany w Parku Marcinkowskiego. Do końca XX wieku był on zasypany ziemią, natomiast dolna kondygnacja zalana wodą. Zaadaptowany obecnie na pub dwukondygnacyjny, sklepiony blokhauz stanowi niewielki fragment Bastionu IV zrealizowanego w latach 1848-1854.

W początkowym okresie drugiej wojny światowej Poznań był miastem stosunkowo bezpiecznym, jednak już w maju 1941 roku pojedynczy brytyjski samolot dokonał pierwszego nalotu. Kolejne, tym razem o wiele silniejsze naloty przeprowadzono w Wielkanoc oraz Zielone Świątki 1944 roku. Mimo, że ich celem były zakłady przemysłowe, bomby spadły także na budynki mieszkalne. Wtedy też rozpoczęto masową budowę schronów przeciwlotniczych. Powstawały one na wszelkich wolnych przestrzeniach, skwerach, podwórzach oraz w parkach. W tym czasie też zrealizowano trzy podziemne schrony znajdujące się w Parku Marcinkowskiego. Możliwość zwiedzenia jednego z nich na pewno będzie dużą gratką dla miłośników fortyfikacji.

Impreza ma charakter rodzinny, jest bezpłatna i odbędzie się bez względu na pogodę. Uczestnicy biorą udział w imprezie na własną odpowiedzialność. Wnętrza schronów są tylko częściowo oświetlone, więc organizatorzy proszą o zabranie latarek. Przydadzą się również długopisy, gdyż po zakończeniu każdego sobotniego zwiedzania odbędzie się tradycyjny konkurs wiedzy o fortyfikacjach. Oprowadzanie odbędzie się w historycznych mundurach. Przewidziany jest też obóz wojskowy różnych formacji, zabytkowe pojazdy oraz stoisko księgarskie.

Aby wziąć udział w imprezie konieczne będzie zapisanie się na odpowiednią listę potwierdzającą akceptację warunków. Możliwość taka będzie bezpośrednio przed zwiedzaniem, prosimy więc o przybycie nieco wcześniej. Wyjątek stanowi trasa rowerowa wymagająca odpowiednio wcześniejszego zapisania się: +48 609 144 509.

Program imprezy
sobota, 2 maja
godz. 9.30: start tras rowerowych (zbiórka przed SP 3 w Luboniu w pobliżu skrzyżowania ulic Armii Poznań i Powstańców Wielkopolskich).
godz. 10:00, 12:00, 14:00: oprowadzanie po blokhauzie Fortu Colomb oraz schronie przeciwlotniczym (zbiórka przy blokhauzie w Poznaniu przy ulicy Powstańców Wielkopolskich 5 w parku Marcinkowskiego).
godz. 11.30-13.30: swoje książki będzie podpisywał Leszek Adamczewski specjalizujący się w drugowojennej historii Wielkopolski. Będzie między innymi dostępna najnowsza publikacja naszego znamienitego gościa Ucieczka przed bombami (park Marcinkowskiego).
godz. 16.00: spacer wzdłuż dawnego pasa umocnień twierdzy poligonalnej Od Bramy Berlińskiej do Wildeckiej (zbiórka przy blokhauzie).
godz. 19.00: 47. Wieczór Historyczny odbędzie się tym razem w gościnnych progach Fort Colomb. W jego trakcie zaprezentujemy unikatową radziecką kronikę filmową z zakończenia walk o Poznań w 1945 roku. Będzie też można obejrzeć materiały filmowe o poznańskich drugowojennych schronach przeciwlotniczych oraz nalotach na miasto zrealizowane przez Rafała Biernackiego z ekipą TVP Poznań w serii programów Wielkopolska Enigma przy współpracy z naszym Stowarzyszeniem (sala dolna w blokhauzie).

niedziela, 3 maja
godz. 18.00: 48. Wieczór Historyczny z prelekcją Przemysława Maćkowiaka o poznańskim garnizonie sprzed Wielkiej Wojny (będzie można obejrzeć oryginalne pamiątki z tego okresu czasu). Otwarta zostanie również wystawa fotograficzna ze zdjęciami z naszych inscenizacji w ujęciu fotografów współpracujących ze Stowarzyszeniem: Marka Krola, Marcina Kubla, Macieja Lipińskiego oraz Piotra Wilczyńskiego (Hyćka w Poznaniu przy Rynku Śródeckim 17)

Autor: Przemysław Maćkowiak