Zapowiedzi

Świat z gliny wyczarowany

Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie snuje kolejny wątek w ramach cyklu pokazów dla publiczności. – Tym razem ukażemy… „Świat z gliny wyczarowany”. Celem naszych pokazów jest zapoznanie uczestników z dziedziną twórczości o wyjątkowo długiej historii i tradycji – informują organizatorzy.

– Aby przybliżyć ideę i tematykę, słów parę o tym co nas zainspirowało do tej prezentacji. Już bowiem w Starożytności (ok. 2500 r. p.n.e.) istniała potrzeba wytwarzania naczyń do przechowywania zapasów i gotowania a także ze względów religijnych. Garncarstwo stało się bowiem rzemiosłem od czasu wynalezienia koła garncarskiego (około 400 lat p.n.e.). Były to koła poruszane ręcznie, wolnoobrotowe, służące do obtaczania i wygładzania naczyń oraz dokładniejszego modelowania wyrobów ulepionych ręcznie. Garncarze rzemieślnicy gromadzili się początkowo w grodach i podgrodziach stanowiących zaczątki przyszłych miast. W osadach wiejskich przez długi czas w użyciu były naczynia lepione ręcznie – czytamy w komunikacie.

– W XII w. po raz pierwszy pojawiło się na naszych ziemiach koło garncarskie, dwutarczowe z napędem nożnym. Pod koniec XIII i w XIV w. na naczyniach glinianych wykonywanych przez rzemieślników miejskich pojawiła się glazura. Ludność miejska zaczęła zaopatrywać się w wytwory mistrzów cechowych. Z czasem zaczęły współistnieć dwa typy wyrobów glinianych: tradycyjny – odwołujący się do starej polskiej ceramiki wczesnośredniowiecznej i nowy – nawiązujący do rzemieślniczej produkcji zachodnioeuropejskiej. W XVI w. pracownie garncarskie istniały niemal we wszystkich ośrodkach miejskich na ziemiach polskich, następnie z początkiem XVIII w. pojawiły się pierwsze manufaktury wyrabiające wyroby fajansowe. Szlachetniejsze pod względem technicznym i estetycznym były naczynia malowane i glazurowane. Wyroby ceramiki wiejskiej były skromniejsze i mniej efektowne. Pełniły one rolę użytkową i rzadziej estetyczną – informuje Muzeum.

– W XIX w. rzemiosło garncarskie zetknęło się bezpośrednio z przemysłem – fabrykami. Na przełomie XIX i XX wieku sytuacja materialna garncarzy pogarsza się – wypiera go tania, seryjna produkcja porcelany i fajansu. Podział garncarstwa na ludowe i nie ludowe zanikł w ciągu XIX i XX wieku. Produkcja garncarska uprawiana przez małe miejskie i wiejskie pracownie przeszła do kategorii twórczości ludowej, zaspokajając potrzeby odbiorców zainteresowanych tą dziedziną rzemiosła – można przeczytać w komunikacie prasowym.

Ramowy program pokazów przedstawia się następująco:
12.00 – 12.10: Powitanie i krótkie wprowadzenie na temat ceramiki
12.10 – 13.40: Prezentacja stanowisk przez garncarzy oraz podejście widzów do wybranych stanowisk
12.00 – 16.00: „Gliniaste warsztaty” dla dzieci – lepienie figurek z gliny
12.00 – 16.00: mini konkurs na rysunkową „Martwą naturę z glinianym garnkiem” – rysunki na sztalugach
13.30 – 13.40: Ogłoszenie konkursu garncarskiego dla dzieci – przy stanowisku do pobierania formularzy i wydawanie testu
14.00 – 14.15: Zestawy pytań związanych z garncarstwem – dla dorosłych
13.40 – 15.00: Ciąg dalszy prezentacji na stanowiskach garncarzy
15.00 – 15.15: Ogłoszenie wyników konkursu dla dzieci – rozdanie nagród
15.30 – 16.00: Wizyta (dla chętnych) w pawilonie nr 3 – omówienie najważniejszych eksponatów z dziedziny ceramiki.

Redaktor: Tomasz Sikorski
Opublikowano: 31 maja 2021