Rzeka Warta: szlak kajakowy
Rzeka Warta jest trzecią co do długości rzeką w Polsce, chociaż w opinii wielu specjalistów powinna znajdować się na drugiej pozycji. Warta jest liderem dla turystów i osób lubiących aktywnie spędzać czas wolny jeśli chodzi o duże rzeki polskie. Dzięki swoim walorom przyrodniczym oraz turystycznym przyciąga corocznie rzeszę turystów, miłośników przyrody, a także ekologów poszukujących bliskości z naturą i ciekawych miejsc na szlaku.Okolice Warty to doskonałe miejsce aktywnego wypoczynku nie tylko dla kajakarzy, ale także dla rowerzystów, turystów pieszych, miłośników sportów motorowodnych czy wędkarzy. Każdy będący nad tą urokliwą rzeką znajdzie tutaj coś ciekawego dla siebie, a spędzony czas nie okaże się czasem straconym.
Rzeka Warta ma swoje źródła na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, na wysokości ok. 377 m n.p.m. w Kromołowie, obecnie dzielnicy Zawiercia. Całkowita długość rzeki wynosi 808,2 km, powierzchnia dorzecza to obszar 54529 km2, co stanowi ok. 17,4% obszaru Polski. Najwyższym punktem zlewni Warty jest szczyt Berkowa (Góra Zborów), w gminie Kroczyce, o wysokości 462 m n.p.m. Skały Kroczyckie, w których obrębie jest położona Góra Zborów, stanowią dział wodny Warty i Pilicy. Rzeka Warta łączy aż 4 województwa: śląskie, łódzkie, wielkopolskie oraz lubuskie. Warta jest głównym, prawym dopływem Odry dzięki czemu kajakarze oraz motorowodniacy mają możliwość przepłynięcia Polski z południa na północ. Rzeka płynie tektonicznym Obniżeniem Górnej Warty do Częstochowy, w której zmienia kierunek swego biegu na wschodni, by za miastem spotkać się z Wyżyną Wieluńską (miejsce styku z Wyżyną Częstochowską), przełamując się przez nią głęboką na 70 m doliną – jest to Mirowski Przełom Warty. Pokonawszy go, łagodnie skręca na północ, a w okolicach Radomska na zachód. Następnie ponownie przebija się przez Wyżynę Wieluńską poprzez Działoszyński Przełom Warty, by nieco dalej przełamać się przez nią po raz trzeci, pokonując rozległy Łuk Załęczański i zawracając na krótko swój bieg o 180 stopni na wschód. Opuszczając ostatecznie wyżynę, obiera kierunek północny, niezmienny do miasta Koło. Za Kołem skręca na zachód, mija Konin, wpływa w Pradolinę Warciańsko-Odrzańską i tym samym kończy swój górny bieg. W pobliżu Śremu, Warta wpływa w Poznański Przełom Warty rozdzielając Wysoczyznę Poznańską od Wysoczyzny Gnieźnieńskiej. Po przepłynięciu przez Poznań, rzeka natrafia w okolicy Obornik na przeszkodę w postaci wyższego obszaru Puszczy Noteckiej i ponownie zmienia kierunek na zachodni. Następnie mija Puszczę Notecką od strony zachodniej i wpływa w Pradolinę Toruńsko-Eberswaldzką. Na początku dolnego biegu rzeki w miejscowości Santok do Warty, z prawej strony uchodzi jej największy dopływ – Noteć. Po pokonaniu Gorzowa Wielkopolskiego Warta wpływa w malowniczy obszar, na którym w 2001 r. na skutek połączenia rezerwatu „Słońsk” oraz Parku Krajobrazowego został utworzony Park Narodowy „Ujście Warty” będący ostoją dla ponad 260 różnych gatunków ptactwa, po czym w Kostrzynie uchodzi do Odry.
Do prawobrzeżnych dopływów rzeki Warty należą m.in. Widawka, Ner, Rgielewka, Meszna, Wrześnica, Moskawa, Głuszynka, Cybina, Główna, Wełna i Noteć. Do lewobrzeżnych należą m.in.: Liswarta, Kiełbaska, Prosna, Lutynia, Samica Stęszewska, Obra i Postomia.
Podróżując doliną Warty mamy okazję podziwiać przyrodę chronią przez: Nadwarciański Park Krajobrazowy, Żerkowsko-Czeszewski Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki, Załęczański Park Krajobrazowy, Wielkopolski Park Narodowy, Rogaliński Park Krajobrazowy oraz Park Narodowy Ujście Warty.
Rzeka Warta jest największą rzeką przepływającą przez Powiat Poznański. Prawie 8% całej długości rzeki (64 km) znajduje się w granicach powiatu. W miejscowości Czmoniec, na granicy powiatu rozpoczynamy przygodę z rzeką, która wijąc się między Wielkopolskim Parkiem Narodowym, Rogalińskim Parkiem Krajobrazowym, polami i lasami dopływa do Poznania. Po drodze wpadają do niej rzeki Samica Stęszewska wraz z Kanałem Mosińskim, który łączy Wartę z Obrą tworząc tzw. Małą Pętlę Wielkopolską oraz Głuszynka wraz z Koplą. Na wysokości najstarszej części miasta – Ostrowa Tumskiego wpływa do niej Cybina, a kilka kilometrów dalej rzeka Główna. Malownicze okolice nie zniszczone przez przemysł – to otulina poligonu wojskowego w Biedrusku. Na całym odcinku rzeki i jej dopływach spotyka się liczne zabytki architektury oraz pomniki przyrody. Końcem odcinka rzeki na terenie Powiatu Poznańskiego jest miejscowość Szymankowo. Tutaj Warta mijając przyrodniczą atrakcję – Rezerwat Śnieżycowy Jar wpływa do kolejnego powiatu – obornickiego. Warto nadmienić, że kolejną atrakcją czekającą na turystę są ślady grodziska w Radzimiu znane jedynie archeologom, historykom oraz nielicznym turystom spędzającym aktywnie wolny czas w dolinie Warty.
Niebywałym atutem rzeki Warty jest z pewnością naturalna linia brzegowa (uregulowana tylko na jej poznańskim fragmencie). Doceniają to nie tylko turyści z kraju ale również z zagranicy.
Dzięki gminom coraz bardziej doceniającym znaczenie gospodarcze oraz turystyczne Warta staje się coraz lepiej przystosowana do uprawiania turystyki wodnej. Stanowi ważną część Wielkiej Pętli Wielkopolskiej – dawnego, ale zapomnianego przez wiele lat szlaku żeglownego. Trasa liczy 690 km i może być użytkowana przez wszystkie rodzaje turystyki wodnej począwszy od kajakarzy, poprzez żeglarzy i motorowodniaków. Pętla rozpoczyna się i kończy w Santoku, w miejscu ujścia Noteci do Warty, wiedzie Notecią do Bydgoszczy, później przez jezioro Gopło i Kanał Ślesiński do Konina i znów Wartą przez Poznań i Międzychód do Santoka. Na trasie powstają coraz liczniejsze nowe przystanie, porty i mariny. Na odcinku Warty leżącym w granicach Powiatu Poznańskiego powstała przystań kajakowa im. Jana Pawła II. Kawałek dalej przystań UKS Kotwica i przystań w Puszczykowie. Kolejne postoje wodniacymogą zaplanować w Czerwonaku i Mściszewie koło Murowanej Gośliny. W Czerwonaku została zbudowana stanica rzeczna Akwenmarina z plażą i zatoką dla kajaków, stanowiskami grillowymi, boiskiem do siatkówki plażowej i badmintona oraz polem namiotowym. W zagajniku budowane są dla najmłodszych rowerzystów labirynty rowerowe. Są tu też zadaszone wiaty, pod którymi schronić się można w czasie deszczu. W Mściszewie na polu biwakowym Binduga do dyspozycji oddano zadaszoną wiatę, stanowisko grillowe, toaletę oraz punkt do mycia. Planowane są dalsze przystanie w Radzewicach, w Puszczykowie na tzw. zakolu Warty, w Poznaniu i Biedrusku.
INFORMACJE PRAKTYCZNE:
Rzeka przyjazna, bardzo łatwa i bezpieczna dostępna dla wszystkich początkujących i zaawansowanych kajakarzy. Nadaje się do uprawiania masowej turystyki kajakowej przez cały sezon. Największą trudnością może okazać się wiatr. Warta w granicach powiatu liczy 64 km długości. Można przepłynąć ten odcinek w ciągu jednego dnia lub podzielić na 2 dni.
Rzeka urokliwa, z naturalną linią brzegową, otoczona lasami. Brak na niej przeszkód wodnych.
Proponowane miejsce rozpoczęcia spływu – w Śremie (przystań kajakowa 292 km), w Jaszkowie (Ośrodek Hippiczny 286 km) lub w Radzewicach (stary port 276 km). Przy wysokiej wodzie spróbować można rozpocząć spływ w miejscowości Czmoniec (granica powiatu) na starorzeczu Warty. Dodatkową atrakcją przy bardzo wysokim stanie wody jest wiosenne pływanie po łęgach i starorzeczach między dębami rogalińskimi – niesamowite przeżycie, które na długo pozostanie w pamięci każdego kajakarza.
Zakończenie spływu zaplanować należy w Obornikach (przystań kajakowa 205 km i dobry dojazd samochodem). Możliwości biwakowania na trasie spływu – w Rogalinku (przystań kajakowa Jana Pawła II 268 km), Poznaniu (przystań KS Budowlani 243 km), Czerwonaku (Akwenmarina 234 km) i na Bindudze w Mściszewie (przystań kajakowa 220 km).
Przed rozpoczęciem wędrówki, wskazane jest zapoznanie z informacjami dotyczącymi wykorzystywania danego akwenu jak np. regulamin biomanipulacji.
RZEKA WARTA | |||
MIEJSCE | KM | OPIS | UWAGI |
Zawiercie | 808,0 | Źródła rzeki – Kromołów (dzielnica Zawiercia) | |
Śrem | 292,0 | Przystań kajakowa | Początek spływu |
Jaszkowo | 286,0 | Przystań wodna – ośrodek hippiczny | Początek spływu |
Czmoniec | 280,0 | Granica Powiatu Poznańskiego | |
Radzewice | 276,0 | Nieczynny port rzeczny | |
Rogalinek | 268,0 | Przystań kajakowa Jana Pawła II | Biwak |
Rogalinek | 265,0 | Ujście Samicy Stęszewskiej i Kanału Mosińskiego | Rogaliński Park Krajobrazowy |
Puszczykowo | 262,0 | Zakole rzeki – Muzeum A. Fiedlera | Wycieczka do muzeum |
Czapury | 254,0 | Ujście Głuszynki | |
Luboń | 250,0 | Most na autostradzie A2 | Trasa Poznań – Warszawa |
Poznań | 248,0 | Most Dębiński (kolejowy) – ul. Starołęcka | |
Poznań | 246,0 | Most Przemysła I – ul. Hetmańska | |
Poznań | 244,0 | Most Królowej Jadwigi | Posterunek Policji Wodnej |
Poznań | 243,5 | Most św. Rocha | Przystań KS „Budowlani” |
Poznań | 242,5 | Most Chrobrego – ul. Wyszyńskiego | Katedra Poznańska |
Poznań | 242,0 | Most kolejowy – ul. Garbary | |
Poznań | 241,0 | Ujście Cybiny – Kanał Ulgi | Ostrów Tumski |
Poznań | 240,0 | Ujście Głównej | |
Poznań | 239,5 | Most Lecha – ul. Lechicka | |
Poznań | 237,5 | Most kolejowy | |
Czerwonak | 234,0 | Przystań kajakowa „Akwenmarina” | Biwak |
Biedrusko | 225,0 | Most drogowy Poligon wojskowy | Trasa Bolechowo – Biedrusko |
Mściszewo | 220,0 | Przystań kajakowa „Binduga” | Biwak |
Szymankowo | 216,0 | Granica Powiatu Poznańskiego | Rezerwat Śnieżycowy Jar Grodzisko w Radzimiu |
Oborniki | 205,5 | Ujście Wełny | Koniec spływu – tzw. „Aplaga” |
Oborniki | 205,0 | Przystań kajakowa „Guma” | Koniec spływu – biwak |