Cybina to rzeka płynąca na Pojezierzu Wielkopolskim (Równina Wrzesińska). Rzeka Cybina stanowiąca oś podłużną obszaru Natura 2000 jest prawobrzeżnym dopływem Warty. Jej źródła znajdują się w pobliżu wsi Nekielka. Całkowita jej długość wynosi nieco ponad 41 km, a powierzchnia zlewni 195,5 km2. W obrębie obszaru Natura 2000 znajduje się odcinek doliny rzecznej oraz fragmenty przyległych terenów między 41 a 10 km biegu rzeki czyli od przecięcia granicy gmin Kostrzyn i Nekla do jej ujścia z jeziora Swarzędzkiego. Na dalszym odcinku w drugiej połowie lat osiemdziesiątych wykonano regulację koryta cieku..Przed ujściem Cybina jest spiętrzona zaporą ziemną, tworzącą zbiornik retencyjny – Jezioro Maltańskie (utworzone w 1956 roku). Powstałe jezioro wykorzystywane jest do celów sportowych i rekreacyjnych. Dziś „Malta” jest jednym z najpiękniejszych torów regatowych na świecie. Corocznie gości zawodników podczas zawodów o randze międzynarodowej i ogólnopolskiej. Kajakarze, wioślarze, motorowodniacy chętnie rozgrywają wyścigi na tym przepięknym torze. Cybina uchodzi do Kanału Ulgi rzeki Warty w jej 241 km.

Rzeźba terenu przez który płynie Cybina została ukształtowana w fazie poznańskiej zlodowacenia bałtyckiego. W tym prawie płaskim krajobrazie wyraźnie zaznacza się głęboko wcięta dolina rzeki. W dolinie duży wpływ na kształtowanie się warunków hydrologicznych miały zabiegi melioracyjne przeprowadzone w II połowie XIX wieku i związane z nimi obniżenie poziomu wód. W wyniku wspomnianych melioracji w górnym odcinku rzeki występuje obecnie bardzo niski poziom wody.Cechą charakterystyczną doliny Cybiny jest duża zdolność retencjonowania wód. Przyczyniają się do tego liczne jeziora i sztuczne zbiorniki wodne. Najważniejsze z nich to jeziora: Swarzędzkie, Uzarzewskie, Góra i Iwno. Rzeka Cybina zasilana jest przez kilkanaście niewielkich dopływów. W dolinie Cybiny występuje 770 gatunków dziko rosnących roślin. Duża różnorodność siedlisk sprzyja także bardzo dużemu zróżnicowaniu zwierząt. Warunki środowiskowe panujące w dolinie nadają jej wyjątkowe walory przyrodnicze, krajobrazowe, turystyczne i dydaktyczne. Unikalna przyroda doliny Cybiny zachowała się do dnia dzisiejszego w niemal naturalnym stanie. Aby można było ją lepiej poznać i chronić wzdłuż doliny powstała ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna obejmująca 8 stanowisk (w tym najciekawsze „łęg olchowo-jesionowy”, „ekoton na wyspie mineralnej” oraz stanowisko „ochrony ptaków”) oraz szlak turystyczny pokazujący jej najpiękniejsze zakątki. W przyszłości planuje się również objąć dolinę ochroną w ramach Parku Krajobrazowego Doliny Cybiny.

INFORMACJE PRAKTYCZNE:

Przy obecnym stanie wody szlak dostępny jest tylko na odcinku od mostu drogowego Swarzędz-Gruszczyn do ujścia rzeki do Warty. Szlak łatwy, dostępny dla zaawansowanych kajakarzy. Najlepiej płynąć przy wyższych stanach wody. Na trasie występuje osiem przenosek jednak nie są one bardzo uciążliwe. Po drodze wzdłuż brzegów biegną ścieżki rowerowe i trasy spacerowe z wieloma przepięknymi miejscami wypoczynkowymi. Przy Młyńskim Stawie i Jeziorze Maltańskim znajdują się punkty gastronomiczne. Dużą atrakcję stanowi również Wielkopolski Park Zoologiczny usytuowany przy Jeziorze Maltańskim oraz Ostrów Tumski ze swoimi zabytkami na końcu wyprawy. Początek spływu proponowany jest z jeziora Swarzędzkiego (przystań kajakowa UKS „Canoe” Swarzędz), natomiast zakończenie w parku przy ulicy Browarnej w Poznaniu lub na jeziorze Maltańskim.

Przed rozpoczęciem wędrówki, wskazane jest zapoznanie z informacjami dotyczącymi wykorzystywania danego akwenu jak np. regulamin biomanipulacji.