Relacje

Nagroda za słuchowiska

Słuchowiska ambisoniczne dla dzieci niewidomych i niedowidzących, stworzone we współpracy Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego, Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla dzieci Niewidomych w Owińskach, Radia Meteor UAM i Festiwalu Słuchowisk, zostały uhonorowane Europejską Nagrodą Obywatelską 2023. W tegorocznej edycji do konkursu zgłoszono 216 projektów, spośród których zwycięskie okazały się również poznańskie słuchowiska z dźwiękiem 360°.

Słuchowiska ambisoniczne imitują autentyczne rozmieszczenie odgłosów w przestrzeni. Dzięki temu słuchacz zyskuje możliwość pełnego zanurzenia w dźwięku, aby czuł się nie tylko obserwatorem, ale i uczestnikiem wydarzeń. Podopiecznym Ośrodka w Owińskach, w tym ukraińskim dzieciom ewakuowanym z partnerskiej szkoły dla niewidomych i słabowidzących w Charkowie (szkoła została zbombardowana), a później również uczniom poznańskich szkół zaprezentowano dwa słuchowiska: „Współczesny Kopciuszek” oraz „Żaba nie Śmieszka”. Było to możliwe dzięki specjalnemu systemowi ambisonii z PCSS, który składa się z ponad 30 głośników, ustawionych w pierścieniach na różnych poziomach oraz stworzeniu słuchowisk w specjalnym systemie dźwięku wielokanałowego-przestrzennego.

Historia Kopciuszka z Poznania stworzona została przez studentów i wykładowców z Radia Meteor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Baśniowa opowieść w wielkomiejskiej współczesności prezentowana była m.in. w Polskim Radiu i na Międzynarodowym Festiwalu Filmu i Muzyki Transatlantyk. Przekształcona została na wersję ambisoniczną, ale i zmodyfikowana w scenariuszu, bo Kopciuszek w nowych szatach musi odnaleźć się nie tylko w relacjach ze złą macochą i siostrami, ale także w czasach pandemii i lockdownu. Za reżyserię słuchowiska odpowiada Gabriela Jelonek, wersję ambisoniczną opracowywano razem z nauczycielami OSW dla dzieci niewidomych w Owińskach.

Z kolei „Żaba nie Śmieszka” to jeden z projektów Festiwalu Słuchowisk 2021. Słuchowisko powstało we współpracy z Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu. Tekst sztuki Michała Kaźmierczaka wyreżyserowała Maria Marcinkiewicz-Górna, a muzykę skomponował i wykonał Piotr Skotnicki. W słuchowisku słyszymy głosy aktorów z poznańskich teatrów – Polskiego i Nowego. „Żaba nie Śmieszka” to opowieść dla dzieci, w której pewna żaba wyśmiewana przez rówieśników postanawia odpłynąć do odległej części morza, aby tam zaprzyjaźnić się z meduzą. Co wyniknie z tego spotkania?

Edukacja dzieci przez dźwięk
Dźwięk przestrzenny jest szczególnie ważnym elementem w rehabilitacji, wczesnej edukacji oraz podstawowej komunikacji osób niewidomych i słabowidzących z otaczającym ich światem. Imitacje  dźwiękowe autentycznych przestrzeni akustycznych (sklepy, lotniska, ulice, dworce kolejowe) są podstawowym sposobem i pierwszym etapem pomocy w nauce orientacji w przestrzeni. W pracowni tyfloakustycznej w sposób bezpieczny, bez wychodzenia z ośrodka w Owińskach osoby niewidzące i słabowidzące mają możliwość dokonywania pierwszych prób integracji, jak i rozwijania swoich umiejętności słuchowej orientacji w przestrzeni nie narażając się na niebezpieczeństwa. Oprócz aspektów czysto użytkowych, dźwięk to również medium dające rozrywkę osobom niewidomym, a słuchowiska nazywane są często „Netflixem dla niewidomych”.

Technologia ambisoniczna jest coraz bardziej popularna w udźwiękowieniu gier komputerowych czy prezentowaniu wydarzeń online. W pandemii zaczęła być częściej wykorzystywana, aby dać widzom i słuchaczom zamkniętym w domach poczucie uczestniczenia np.: w meczach, na Igrzyskach Olimpijskich czy na koncertach. Dział Nowych Mediów Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego ma doświadczenie w dziedzinie dźwięku przestrzennego i ambisonicznego, dlatego w ramach współpracy z ośrodkiem wyprodukował słuchowiska w technologii ambisonicznej. Za ich realizację dźwiękową odpowiada Jan Skorupa. Dzięki specjalistycznej instalacji dźwiękowej znajdującej się w PSNC Future Labs możliwa była prezentacja słuchowisk zrealizowanych w formie wielokanałowej – przestrzennej.

Europejska Nagroda Obywatelska trafi do Poznania
Europejską Nagrodę Obywatelską  (European Citizen’s Prize) przyznaje się inicjatywom, które rozwijają współpracę w Europie i promują wspólne wartości. W tym roku zgłoszono 216 różnorodnych projektów. Parlament Europejski rokrocznie przyznaje nagrodę projektom realizowanym przez osoby lub organizacje, które zachęcają do wzajemnego zrozumienia i ściślejszej integracji w UE, współpracy transgranicznej, która wzmacnia europejskiego ducha oraz poszanowania Karty praw podstawowych UE. Wśród dotychczasowych polskich laureatów nagrody jest m.in. Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy.

Oficjalna informacja znajduje się na stronie Parlamentu Europejskiego TUTAJ.

Więcej informacji:
Słuchowisko „Współczesny Kopciuszek” – Gabriela Jelonek, PCSS, tel. 663 840 768, gjelonek@man.poznan.pl, reżyserka słuchowiska i koordynatorka projektu.

Festiwal Słuchowisk i „Żaba nie Śmieszka” – Anna Szamotuła, tel. 604 714 467, anna.szamotula@gmail.com

Produkcja dźwięku ambisonicznego – Jan Skorupa, PCSS, tel. 534 876 231, jskorupa@man.poznan.pl

Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla dzieci Niewidomych w Owińskach – Marek Jakubowski, tel. 518 541 055, jakubowski@post.pl

Redaktor: Tomasz Sikorski
Opublikowano: 13 lipca 2023